SPOC “Onderzoekend Leren”: een online course voor WON-scholen
Tussen alle coronaperikelen door heeft een groep docenten uit de Regio MidWest het afgelopen jaar een pilot-versie mede ontwikkeld én beproefd van de SPOC* “Onderzoekend Leren”. Deze laagdrempelige online-cursus is inhoudelijk samengesteld door Mariet Vrancken van De Arena. De pilot kende een 20-tal deelnemers die op geregelde tijdstippen feedback gaven en bood op die manier belangrijke inzichten waarmee de SPOC in optimale versie landelijk aan WON-scholen kan worden aangeboden.
Hoewel de deelname onder de lastige omstandigheden van (dreigende) lockdowns en improvisatie met afstandsonderwijs niet optimaal was, werd de kwaliteit van de SPOC zeer gewaardeerd. De cursus is een erg goed middel om in afzienbare tijd een docententeam te laten reflecteren op de mindset bij onderzoekend leren, zowel op individueel als collectief niveau. Daarmee kan de SPOC bijdragen aan een cultuurverandering binnen scholen met meer autonomie en motivatie bij leerlingen.
Wat is dan precies het opzet van deze online cursus? We gaan op zoek naar een tiental docenten per school die zin hebben om Onderzoekend Leren vanuit een wetenschappelijk en procesgericht kader te benaderen en om van daaruit te kijken naar wat pedagogisch noodzakelijk is om dit op een effectieve manier te doen.
We verkennen de thema’s die ook terug te vinden zijn in de WON-docentenbladen: motivatie, leren onderzoeken, onderzoekend leren en zelfsturing.
Deelnemers krijgen per thema een maand de tijd om de materie in de online course door te nemen, hierop te reageren en met elkaar in gesprek te gaan. Ze doen dat via het online platform, wanneer ze daar zelf tijd en ruimte voor vinden. De online cursus is dus tijd- en plaatsonafhankelijk, zodat eenieder rustig de tijd kan nemen om leeractiviteiten te bekijken en reacties te plaatsen, vragen te stellen, in gesprek te gaan met andere collega’s. Dit alles wordt gemodereerd door Mariet.
Na elk thema volgt er een intervisiemoment (live-sessie), online of in real life, al naargelang de coronamaatregelen, waarbij het thema verder wordt besproken en uitgediept. Hier kunnen deelnemers verder met elkaar in gesprek gaan, elkaar problemen or moeilijke situaties voorleggen, eigen succesverhalen delen en om advies en hulp vragen. Dit telkens in kleine docentengroepen van maximaal 15 deelnemers.
Om de landelijke cursus tot een succes te maken hebben we op basis van de ervaringen in de pilot de volgende uitgangspunten opgesteld:
- Schoolleiders participeren in de opstartfase en de samenstelling van een docententeam dat aan de SPOC deelneemt. De deelnemende docenten krijgen tijd en ruimte voor hun deelname.
- Een cursus is het meest effectief bij deelname van ten minste 50 docenten, verspreid over verschillende scholen. Dan pas komt namelijk de dynamiek en discussie op het cursusplatform goed tot zijn recht.
- Docententeams worden ook binnen school sterker met elkaar verbonden, met een cursusleider die de voortgang en de interactie van de cursisten stimuleert. Per school zijn minimaal vijf deelnemers vereist voor een vruchtbaar leerproces.
- De live-sessies – met Mariet als moderator – zullen een herkenbaar thematisch label krijgen.
We hopen dat de landelijke cursus snel opengesteld kan worden. Zolang we niet in grotere groepen bijeen kunnen komen, zullen intervisiemomenten voorlopig online plaatsvinden. Mariet is er met een geheel nieuw vormgegeven platform in ieder geval helemaal klaar voor!
